Działalność w zakresie wychowania fizycznego i sportu łączy się bezpośrednio z powstaniem
Uczelni, wówczas Wyższej Szkoły Pedagogicznej (WSP), która powstała w 1950 roku na terenie Wrocławia. Ze względu na brak obiektów sportowych Uczelnia korzystała z sal sportowych wrocławskich szkół. W roku akademickim 1954/55 WSP przeniesiono do Opola. Zajęcia z wychowania fizycznego były prowadzone przez mgr Irenę Ostern i mgr Edwarda Kosturka w sali gimnastycznej przy ul. Luboszyckiej i obejmowały: gry sportowe, gimnastykę i lekko atletykę. W 1959 roku utworzono Studium Wychowania Fizycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu (zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 30 kwietnia 1959 roku). Kierownikiem Studium został dr Wojciech Derezinski, a po nim w 1964 roku mgr Włodzimierz Wompel. Studium realizując swoje podstawowe założenia, tj. kształtowanie kultury fizycznej wśród studentów duży nacisk kładło na naukę pływania, która była obowiązkowa dla studentów. Starano się również przygotować przyszłych nauczycieli do działalności społecznej w zakresie wychowania fizycznego i sportu. Program Studium uwzględniał kształtowanie umiejętności organizowania imprez masowych z udziałem młodzieży szkolnej. Zajęcia z wychowania fizycznego nadal odbywały się na obiektach wynajmowanych m.in. korzystano z boisk sportowych opolskich klubów: Gwardii i Odry. Sytuacja ta stopniowo ulęgła zmianie. W 1969 roku Studium otrzymało własną bazę w postaci czterech boisk (do piłki koszykowej, do piłki ręcznej i dwa do piłki siatkowej) oraz skoczni w dal i wzwyż. A dwa lata później tj. w 1971 roku uzyskało własne pomieszczenia oraz sale gimnastyczna. Obok wychowania fizycznego na uczelni silnie rozwijał się ruch sportowy. Jego początki sięgają 1953 roku, kiedy to utworzono przy WSP Akademicki Związek Sportowy. Zorganizowano wówczas cztery sekcje sportowe (piłki siatkowej kobiet i mężczyzn oraz piłki koszykowej mężczyzn i piłki nożnej). W roku akademickim 1966/67 istniało już jedenaście sekcji, z czego sześć startowało w ligach krajowych. Dzięki ścisłej współpracy działaczy AZS z pracownikami Studium nastąpił dynamiczny rozwój sportu akademickiego w Opolu. W 1969 roku pracownicy Studium wraz z działaczami AZS WSP i pracownikami Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu utworzyli Zarząd Środowiskowy Akademickiego Związku Sportowego. W roku akademickim 1979/80 kierownikiem Studium został mgr Mikołaj Baińczyk, a w roku akademickim 1991/92 mgr Zbigniew Zagórowski. Na mocy ustawy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 marca 1994 roku z połączenia Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich i opolskiej Filii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Instytutu Teologiczno-Pastoralnego w Opolu powstał Uniwersytet Opolski. Obecnie kierownikiem Studium WF i Sportu Uniwersytetu Opolskiego jest mgr Mariusz Pająk.